Të lindurit në 4-5 vitet e fundit të RSFJ-së, para 24 viteve, e mërkurë, kur rryma është ndalur pas fluturimeve të para nga Aviano, rreth orës 20:10, shkuan në gjumë me sigurimin e prindërve që gjithçka tash do jetë më mirë.

E dikush nga ta, sikur unë, mendonte që nuk do të zgjohet më, e dikush as nuk u zgjua më!

Janë qindra e mbase mijëra bashkëmoshatarë tanë, të cilët përkundër fjalëve premtuese të prindërve se “gjithçka do të bëhet mirë, nesër dorëzohen serbët,” sot janë banorë të parajsës!

La Vita e Bella është ndër filmat më të rëndë emocionalisht që janë bërë. Një baba, për ta mbrojtur djalin e tij nga llahtaria e tmerret e Luftës së Dytë Botërore, përdor humorin dhe imagjinatën e tij, për të krijuar një botë të hareshme për birin e tij, gjersa janë të internuar në kamp gjermane për shkak të përkatësisë së tyre kombëtare.

Fatkeqësisht, një vit pasi ky film kishte fituar tre Oskarë, me njërën nga ecjet ceremoniale më komike në histori të kësaj ngjarjeje të Roberto Benignit, i cili pos regjisë e skenarit luan edhe rolin kryesor të Guidos, në vendin tonë shumë baballarë do të duhej të luanin këtë rol në jetën reale.

Nganjëherë mendoj për guximin e të gjithë prindërve të viteve 90ta, sidomos ata fëmijët e të cilëve kanë lindur në pjesën e dytë të vitit 1999 – në mes të luftës, vendimi për të sjellë një jetë të re në një vend ku fëmijët masakroheshin çdo ditë?! Ose duhet të kenë qenë shumë të guximshëm, ose shumë të çmendur!

Ashiqare shumë më të guximshëm se ne që sot hezitojmë, për shumë arsye!

Këtë film e kam shikuar një herë, dhe kurrë më!

Dhe nuk do ta shikoj, sepse sjellë shumë kujtime të cilat akoma, edhe çerek sekulli më vonë, dinë të nxisin momente të pakëndshme në formë të stresit postraumatik!

Ngjashëm si kënga e Sinan Vllasaliut, e cila në mënyrë të përkryer portretizon shumicën e lidhjeve prindër-fëmijë në fillim e gjatë të 90tave. Ndoshta zyrtarisht nuk kemi himn, por ‘Babi pse brengosesh’ e Sinanit, kryen misionin për fëmijët e fundit të lindur në ish-RSFJ. Nota personale: 5/5